Một đạo sư cần thiết hay không?
Krishnamurti: Câu hỏi là: liệu một đạo sư cần thiết hay không. Liệu sự thật có thể tìm được qua một người khác?
Một số người nói nó có thể và một số người nói nó không thể. Chúng ta muốn biết sự thật của điều này, không phải quan điểm của tôi đối nghịch quan điểm của người khác. Tôi không có quan điểm gì trong vấn đề này. Hoặc nó là như thế hoặc không. Liệu có cần thiết rằng bạn phải có hay không có một đạo sư không là một câu hỏi của quan điểm, dù sâu sắc, uyên bác, phổ biến, hay ưa chuộng. Sự thật của vấn đề phải được tìm ra trong sự kiện.
Trước hết, tại sao chúng ta muốn một đạo sư? Chúng ta nói chúng ta cần một đạo sư bởi vì chúng ta bị hoang mang, và vị đạo sư sẽ hữu ích. Anh ấy sẽ vạch rõ sự thật là gì, anh ấy sẽ giúp đỡ chúng ta hiểu rõ, anh ấy biết nhiều về sống hơn chúng ta, anh ấy sẽ hành động như một người cha, như một người thầy để hướng dẫn chúng ta trong sống. Anh ấy có sự trải nghiệm rộng khắp và chúng ta chẳng có bao nhiêu; anh ấy sẽ giúp đỡ chúng ta qua những trải nghiệm rộng khắp của anh ấy, và vân vân và vân vân. Tại cơ bản, đó là, bạn nương dựa một người thầy bởi vì bạn bị hoang mang. Nếu bạn được rõ ràng, bạn sẽ không cần gần gũi người nào cả. Chắc chắn, nếu bạn có hạnh phúc sâu thẳm, nếu không có những vấn đề, nếu bạn hiểu rõ trọn vẹnvề sống, bạn sẽ không nương dựa bất kỳ vị đạo sư nào. Tôi hy vọng bạn thấy ý nghĩa của nó.
Bởi vì bạn bị hoang mang, bạn tìm kiếm một người thầy. Bạn nương dựa anh ấy để trao tặng cho bạn một phương cách sống, để làm sáng sủa sự hoang mang riêng của bạn, để tìm ra sự thật. Bạn chọn lựa vị đạo sư của bạn bởi vì bạn bị hoang mang, và bạn hy vọng anh ấy sẽ trao tặng bạn điều gì bạn đòi hỏi. Đó là, bạn chọn lựa người nào đó mà sẽ thỏa mãn sự đòi hỏi của bạn; bạn chọn lựa tùy theo sự thỏa mãn mà anh ấy sẽ trao tặng cho bạn, và sự chọn lựa của bạn phụ thuộc vào sự thỏa mãncủa bạn. Bạn không chọn lựa một đạo sư mà nói hãy phụ thuộc vào chính bạn. Bạn chọn lựa anh ấy tùy theo những thành kiếncủa bạn. Vậy là, bởi vì bạn chọn lựa vị đạo sư của bạn tùy theo sự thỏa mãn anh ấy trao tặng cho bạn, bạn không đang tìm kiếm sự thật nhưng đang tìm kiếm một phương cách thoát khỏi sự hoang mang của bạn; và phương cách thoát khỏi sự hoang mang bị lầm lẫn gọi là sự thật.
Trước hết chúng ta hãy tìm hiểu ý tưởng rằng một đạo sư có thể khai quang sự hoang mang của bạn. Liệu bất kỳ người nào khác có thể khai quang sự hoang mang của bạn mà là sản phẩm của những phản ứng của chúng ta? Chúng ta đã tạo ra nó. Bạn nghĩ người nào khác đã tạo ra sự đau khổ này, trận chiến này tại mọi mức độ của sự tồn tại, cả phía bên trong lẫn phía bên ngoài? Nó là kết quả của sự không-hiểu rõ về chính mình của chúng ta. Do bởi chúng ta không hiểu rõ về chính chúng ta, những xung đột của chúng ta, những phản ứng của chúng ta, những đau khổ của chúng ta, nên chúng ta mới nương dựa một đạo sư mà chúng ta nghĩ sẽ giúp đỡ chúng ta được tự do khỏi sự hoang mang đó. Chúng ta có thể hiểu rõ về chính chúng tachỉ trong sự liên hệ với hiện tại; và chính sự liên hệ đó là đạo sư, không phải người nào khác phía bên ngoài. Nếu tôi không hiểu rõ sự liên hệ đó, bất kỳ điều gì vị đạo sư nói đều vô ích, bởi vì nếu tôi không hiểu rõ sự liên hệ của tôi với tài sản, với con người, với những ý tưởng, ai có thể giải quyết được sự xung đột bên trong tôi? Muốn giải quyết sự xung đột đó, chính tôi phải tự hiểu rõ nó, mà có nghĩa tôi phải nhận biết được chính tôi trong sự liên hệ. Muốn nhận biết, không đạo sư nào là cần thiết. Nếu tôi không hiểu rõ về chính tôi, một vị đạo sư có ích lợi gì? Giống như một người lãnh đạo chính trị được chọn lựa bởi những người bị hoang mang, và sự chọn lựa của những người đó cũng bị hoang mang, thế là tôi chọn lựa một đạo sư. Tôi có thể chọn lựa anh ấy chỉ tùy theo sự hoang mang của tôi. Vậy là, anh ấy, giống như người lãnh đạo chính trị, cũng bị hoang mang.
Vì vậy, điều gì quan trọng không phải là ai đúng – liệu tôi đúng, hay những người nói một đạo sư là cần thiết – nhưng tìm ra tại sao tôi cần một đạo sư. Những đạo sư tồn tại vì sự trục lợi thuộc nhiều loại khác nhau, nhưng điều đó không liên quan. Nó cho bạn sự thỏa mãn nếu người nào đó bảo cho bạn rằng bạn đang tiến bộ ra sao. Nhưng tìm ra tại sao bạn cần một đạo sư – chìa khóa nằm ở đó. Một người khác có thể chỉ rõ phương cách; nhưng bạn phải làm tất cả mọi việc, thậm chí nếu bạn có một đạo sư. Bởi vì bạn không muốn đối diện với sự kiện đó, bạn chuyển trách nhiệm sang vị đạo sư. Vị đạo sư trở thành vô ích khi có một chút ít hiểu rõ về chính mình. Không đạo sư, không quyển sách hay kinh thánh, có thể cho bạn sự hiểu rõ về chính mình; nó hiện diện khi bạn nhận biết được chính bạn trong sự liên hệ. Hiện diện là có liên hệ. Không hiểu rõ về liên hệ là đau khổ, bất an.
Không nhận biết được sự liên hệ của bạn với tài sản là một trong những nguyên nhân của hoang mang. Nếu bạn không biết sự liên hệ đúng đắn của bạn với tài sản, chắc chắn phải có xung đột, mà gia tăng sự xung đột trong xã hội. Nếu bạn không hiểu rõ sự liên hệ giữa bạn và người vợ của bạn, giữa bạn và người con của bạn, làm thế nào một người khác có thể giải quyết được sự xung đột đang nảy sinh từ sự liên hệ đó? Tương tự như thế với những ý tưởng, những niềm tin, và vân vân. Bởi vì bị hoang mang trong sự liên hệ của bạn với con người, tài sản, và những ý tưởng, bạn tìm kiếm một đạo sư. Nếu anh ấy là một đạo sư đúng đắn, anh ấy sẽ bảo cho bạn phải hiểu rõ về chính bạn. Bạn là cái nguồn của tất cả sự hiểu lầm và hoang mang; và bạn có thể giải quyết được sự xung đột đó chỉ khi nào bạn hiểu rõ về chính bạn trong sự liên hệ.
Bạn không thể tìm được sự thật nhờ vào bất kỳ người nào khác. Làm thế nào bạn có thể? Chắc chắn, sự thật không là cái gì đó đứng yên; nó không có chỗ ở cố định; nó không là một kết thúc, một mục đích. Ngược lại, nó đang sống, năng động, linh động, sinh động. Làm thế nào nó có thể là một kết thúc? Nếu sự thật là một điểm cố định, nó không còn là một sự thật; lúc đó nó chỉ là một quan điểm. Sự thật là cái không biết được, và một cái trí đang tìm kiếm sự thật sẽ không bao giờ tìm được nó. Bởi vì cái trí được tạo thành từ cái đã được biết, nó là kết quả của quá khứ, kết quả của thời gian – điều đó bạn có thể tự quan sát cho chính bạn.
Vì vậy, cái trí là dụng cụ của cái đã được biết, nó không thể tìm ra cái không biết được; nó chỉ có thể chuyển động từ cái đã được biết sang cái đã được biết. Khi cái trí tìm kiếm sự thật, sự thật nó đã đọc được trong những quyển sách, ‘sự thật’ đó là tự-chiếu rọi; nó là tưởng tượng, không thật. Cái gì có thật là cái gì là, không phải cái đối nghịch. Nhưng một cái trí đang tìm kiếm sự thật, đang tìm kiếm Thượng đế, là đang tìm kiếm cái đã được biết. Khi bạn suy nghĩ về Thượng đế, Thượng đế của bạn là sự chiếu rọi của sự suy nghĩ riêng của bạn, kết quả của những ảnh hưởng xã hội. Bạn chỉ có thể suy nghĩ về cái đã được biết; bạn không thể suy nghĩ về cái không biết được, bạn không thể tập trung về sự thật. Khoảnh khắc bạn suy nghĩ về cái không biết được, nó chỉ là cái đã được biết tự-chiếu rọi. Vì vậy, không thể suy nghĩ về Thượng đế hay sự thật. Nếu bạn suy nghĩ về nó, nó không là sự thật. Sự thật không thể được tìm kiếm; nó tự đến với bạn. Bạn chỉ có thể theo đuổi cái gì đã được biết. Khi cái trí không bị hành hạ bởi cái đã được biết, bởi những ảnh hưởng của cái đã được biết, chỉ đến lúc đó sự thật có thể tự-phơi bày. Sự thật ở trong mỗi chiếc lá, mỗi giọt nước mắt; nó phải được biết từ khoảnh khắc sang khoảnh khắc. Không ai có thể dắt bạn đến được sự thật; và nếu có người nào dắt bạn, nó chỉ có thể đến cái đã được biết.
Rajahmundry, ngày 20 tháng 11 năm 1949