Cách nằm - Phẩm Sợ Hãi Phạm Tội

Nam Mô Đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

CÁCH NẰM

Hôm nay chúng ta học kinh cách nằm . Đức Phật Ngài dạy có 4 cách nằm :
1- Cách nằm của ngạ quỷ
2- Cách nằm của người hưởng dục
3- Cách nằm của sư tử
4- Cách nằm của chư Phật

1-CÁCH NẰM CỦA NGẠ QUỶ

Cách nằm của ngạ quỷ là nó nằm ngửa . Ở đây nếu mình đọc phớt qua trên mặt giấy thì không có gì hết , nhưng ý nghĩa bài kinh nó nằm bên dưới mấy hàng chữ . Ngạ quỷ ở đây có nghĩa là kẻ suốt đời khao khát không thỏa mãn , rồi từ đó sinh đau khổ , dầu mang thân nhân loại nhưng suốt đời khổ vì thèm khát ước ao này nọ cũng xem như là sống kiểu ngạ quỷ , ngạ quỷ thì chỉ đói khát thèm ăn uống nhưng loài người có kẻ cũng thèm khát vô số thứ đến chết vẫn còn thèm . Mình đừng nghĩ là chỉ có loài ngạ quỷ mới thèm khát mà riêng loài người có kẻ đến chết vẫn còn háo danh háo lợi  , khát tình , vẫn còn ham muốn ao ước quyền lực địa vị chức tước , khao khát một đời không sao thỏa mãn . Ở đây chỉ kể đơn giản nhưng thật ra nó là một gợi ý rất lớn cho mình . Ngạ quỷ nằm ngửa để bớt phần nào cảm giác bụng rỗng .

2-CÁCH NẰM CỦA NGƯỜI HƯỞNG DỤC

Người nặng về nhục dục thì nằm nghiêng phía tim bên trái để chịu đựng cảm giác . Đây là hình ảnh ẩn dụ mình hiểu theo nghĩa đen nghĩa bóng cũng được . Bởi vì xúc cảm của loài người biểu hiện nhiều ở tim . Sợ , giận , hồi hộp , nôn nao , háo hức , hí hửng nó đều biểu lộ qua tim mạch , ẩn ý nằm chỗ đó .

3-CÁCH NẰM CỦA SƯ TỬ

Cách nằm của sư tử ở đây ám chỉ cho kẻ sống kiêu mạn hãnh tiến, xem mình là tất cả, ai cũng không ra gì. Sư tử chọn kiểu nằm này để thích hợp cho khả năng có  thể bật dậy bất cứ lúc nào để phóng tới chinh phục. Chúng ta phải hiểu ngầm như vậy . Và ở đây chúng ta có câu nói rất hay ngạn ngữ thế giới đó là : Mỗi buổi sáng con nai đã phải bắt đầu chạy để tránh không bị ăn thịt, sư tử cũng bắt đầu chạy để kiếm thịt. Chúng ta là nai hay là sư tử mỗi ngày đều phải chạy để kiếm sống, để không bị chết . Có nghĩa là chúng ta có hãnh tiến có kiêu căng cách mấy thì chúng ta cũng phải bôn ba xuôi ngược trên đường đời để kiếm miếng cơm manh áo , để kiếm tìm hạnh phúc để mưu cầu một thứ lý tưởng nào đó , chúng ta có bé mọn vô danh hèn nhát cách nào thì chúng ta cũng phải bôn ba theo cách của riêng mình để mà sống ở chợ đời khốc liệt này . Bản chất đời sống là như vậy . Khi nhắc đến sư tử là phải nhắc đến nạn nhân của sư tử đó là chuyện đương nhiên . Tại sao con sư tử nó mạnh ? Là vì nó kiếm sống trên những con thú yếu , cho nên hễ nói đến sư tử là phải nói đến sức mạnh , mà nói đến sức mạnh sư tử là mình phải liên tưởng đến nạn nhân của sức mạnh ấy , mà đời sống này nó là một trường đời , nó là trường đua , nó là một chiến trường , nó là một cõi sống chết tương tranh giữa muôn loài vạn loại . Chúng ta có là ai đi nữa thì chúng ta cũng phải luôn luôn trong tình trạng lên đường dấn thân vào những cuộc đi biền biệt . Con sư tử nó chọn tư thế này để nó có thể bật dậy , nó lao đi phóng tới tấn công chinh phục và cốt yếu ở đây là kiếm ăn , ngoài ra không có gì cao siêu ghê gớm . Nói đến loài sư tử là mình nghĩ đến thân phận trong cõi trần ai này . Tôi rất thích câu này : Mỗi sáng con nai phải chạy vì sợ ăn thịt , mỗi sáng con sư tử cũng phải chạy để kiếm thịt . Chúng ta có là ai , là nai hay sư tử cũng đều chạy , chạy để kiếm sống . Cả hai đều trốn cái chết và đi tìm cái sống . Nói đến sư tử là chúng ta phải liên tưởng như vậy đó .

4-CÁCH NẰM CỦA CHƯ PHẬT 

Cả 3 cách trên đều liên hệ vật chất, riêng cách nằm của chư Phật vượt khỏi cảnh giới vật chất. Thấy nằm giống mọi người nhưng tâm tư chư Phật luôn vượt ngoài ba cõi. Ngay cả tâm thiền của chư Phật cũng không phải trong vòng dính mắc thiền lạc như của các hạng khác, ngay đến A-Na-Hàm cũng còn thích thú trong thiền.

Tôi nhắc lại (1)nhắc đến ngạ quỷ là nhắc tới kiểu sống đau khổ của phàm phu suốt đời khao khát thèm thuồng hết thứ này sang thứ khác (2) nói đến cách nằm của phàm phu là mình nghĩ đến cách nằm của một người một đời gắn bó tới cảm xúc , đây là phía tim . Tôi nói trong room còn nhớ không : Chưa hiểu đạo chỉ biết thích ghét buồn vui, học đạo rồi thì chú ý đến thiện ác, hành đạo và chứng đạo thì chỉ còn quan tâm tánh sanh diệt của thân tâm và vạn hữu . Có nghĩa là mình chưa phải là chư Phật là mình đã vượt ngoài ba cõi rồi , nhưng cái vượt của mình lâu lâu mình xẹt một cái rồi mình cũng trở vô cái chuồng của mình , ở đây tôi xài chữ “chuồng “ cho nó nhục . Có nghĩa là mỗi lần mình tu tập là mình xẹt ra một chút . Các vị còn nhớ chuyện con rùa mù tôi kể hoài : Đức Phật Ngài dạy rằng : Con rùa dưới biển một trăm năm nó mới trồi lên một lần , nó đã mù mà một trăm năm mới trồi lên , mà trên biển có một tấm ván có cái lỗ vừa khít cái đầu con rùa . Bằng một cơ hội hãn hữu nào đó , vào một dịp nào đó khó ngờ nhất con rùa tình cờ nó chun cái đầu vào trong cái lỗ ván đó , Ngài nói rằng đây là một sự ngẫu nhiên mà vô cùng hiếm hoi . Và trong khi đó cơ hội làm người nó còn hiếm hoi hơn là sự tình cờ ấy nữa . Tuy nhiên đó là nói cho người không biết chánh pháp , hành giả tu tập Niệm Xứ thì mỗi lần sống chánh niệm là một lần thò đầu lên biển , cơ hội đi lên nhiều hơn những người không có tu tập , giống như con rùa mù trăm năm mà trồi đầu một lần , nhờ vậy cho nên mình cũng đỡ sợ.

Nãy giờ mình nói là nói cho người thuần tuý sống về cảm xúc , mang thân người mà sống như bàng sanh , có nghĩa là chỉ biết (1)đói ăn (2)khát uống (3)nam nữ đực cái trống mái tìm nhau , (4)khả năng phản ứng và tự vệ , chứ không biết cái gì ngoài ra . Cho nên mang thân người nhưng sống quá nặng cảm xúc chỉ biết thích , ghét , buồn , vui , biết đạo ba mớ mình bỏ thích , ghét , buồn , vui mà mình coi nặng thiện ác . Trong room này tôi nghĩ và cũng tin là mình cũng coi nhẹ thích , ghét , buồn , vui , bởi vì cái thích nó thuộc về ác là mình tránh , ghét mà thuộc về thiện thì mình cũng phải chấp nhận .

Không biết trong room này mình còn nhớ bài kinh mình học cách đây không lâu : Ở đời có 4 việc : (1)hứng thú lúc làm nhưng vô ích, (2)chán sợ lúc làm và cũng vô ích, (3) hứng thú lúc làm nhưng vô ích.(4) hứng thú lúc làm và hữu ích.
1-Có nhiều việc lúc làm thì rất ok nhưng nó là chuyện có hại không có lợi hoặc nhẹ nhất cũng là vô ích .
2-Lúc làm cũng không có gì vui thí dụ như : Mình cày sâu cuốc bẫm trưa nắng chang chang , gò lưng đạp xích lô , bán vé số , bán mì gõ , thì cái đó nó vừa khổ cực không có gì vui mà xét về con đường giải thoát thì nó cũng không giúp ích được gì .
3-Có những việc lúc làm vui mà nó cũng vô ích thí dụ như mình có mặt trong khu vườn thiền , được đi kinh hành giữa trăng thanh gió mát chung quanh có minh sư thiện hữu bạn đạo ai cũng dốc lòng tu , chuyện đời mình bỏ hết bên ngoài . Cái đó là hứng thú .
4-Còn có chuyện lúc làm thì chán thấy ngán thấy sợ nhưng nó lại hữu ích thí dụ như những vị sư buổi sáng ôm bát đi dưới trời mưa , đi bát giúp cho mình và giúp cho đời , hoặc là những hành giả phải tu tập trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt , điều kiện ăn uống sinh hoạt khó khăn , thì phải nhìn nhận nó ngán thiệt , nhưng đó là việc hữu ích .
Như vậy trong đời này có nhiều kiểu sống : kiểu sống của người , kiểu sống của chư thiên , kiểu sống của phạm thiên và kiểu sống của thánh nhân . Mình vừa học xong về bốn cách nằm .

SƯ GIÁC NGUYÊN
(Phật tử chép lại bài giảng của Sư ngày 26-8-2018)

XXV. Phẩm Sợ Hãi Phạm Tội-(25)
Bài. (IV) (244) Cách Nằm.

Nội dung chính